Mobbing

Wat betekent mobbing?

Dit is een conflictbeladen situatie, bijvoorbeeld tussen medewerkers en leidinggevenden. Dit woord wordt vaak gebruikt met betrekking tot de werkplek maar kan bijvoorbeeld ook op school plaatsvinden. Het doel van mobbing is iemand systematisch uit te schakelen, pestgedrag.

 

Oorzaken

Er zijn meerdere oorzaken waardoor dit gebeurd. De aanvallen zijn fysiek of psychisch. Dit kan komen door spanningen binnen een groep of een organisatie, een starre hiërarchie, te weinig erkenning uit de omgeving, concurrentiestrijd, hoge prestatiedruk en noem maar op. Het komt veel vaker voor dan wij denken. Dit probleem heeft alles te maken met macht. Het zou zoveel mooier zijn als er geen rangen waren maar juist verbindingen op welk niveau dan ook. Luister naar elkaar. Wanneer vragen de leiders nog om feedback van de mensen die onder hen staan zonder in de verdediging te gaan of zonder dat het hen een positie kost? Leiders horen én de power te hebben anders ontwikkel je niet én mensenkennis om echt te kunnen verbinden. De nadruk ligt vaak alleen op leiding nemen en dat is heel jammer. 

 

Werkplek

De oorzaken van pesten op de werkvloer kunnen zijn: de persoon zelf heeft persoonlijkheidsproblemen, de reorganisaties, een slecht werkklimaat, jaloezie en machtsverhoudingen. Het is altijd al zo geweest dat er rangen zijn en hoe hoger hoe meer je te zeggen hebt. Maar ook hoe harder het spel gespeeld wordt. Dat is ook hoe de natuur ons gemaakt heeft, de zwakkeren onder ons vallen minder op. Daardoor hebben de zwakkere zelf ook nog wat te leren. Je wilt je baan niet verliezen want dat is toch de grootste reden waarom je niet je eigen visie aangeeft. Daarnaast heb je nog onnoemelijk veel mensen die denken dat zij de wijsheid in pacht hebben, op die manier moet iedereen dan maar handelen. Of iemand die gewoon nooit heeft geleerd om met opbouwende kritiek om te gaan. En logisch want onze wereld is zo "perfect" dat je niet meer leert om ook te horen wat je mindere eigenschappen zijn. 

 

Mobbing op school

Op school krijg je vaak te horen wat je allemaal niet goed kunt of doet. Individuele complimenten op een middelbare school zijn al helemaal ver te zoeken door de hectiek op allerlei fronten. Die enkele docent die als enige weet hoe vervelend een klas ook kan zijn, dat dit altijd een oorzaak heeft. Geef als docent ook je eigen fouten toe, dat kan voor leerlingen al heel goed werken. Als je dan ook nog individuele complimenten kunt geven dan pas heet je docent in mijn ogen. Maar de "rek" in het onderwijs is er een beetje uit.

 

Pesten op school gaat vaak heel subtiel waardoor leerkrachten er óf niet vanaf weten óf doen alsof ze het niet weten (dat is nog het ergste). Zowel de pester als het gepeste kind moeten hulp krijgen en dat gebeurt maar zelden. Als je zelf gaat pesten dan komt dat vaak voort uit jaloezie. Dit weet ik zelf maar al te goed toen ik op de basisschool werd gepest. Een jongen vond mij leuk en een meisje was daar zo jaloers op dat ze een leugen over mij ging verzinnen. Opeens had ik bijna de gehele klas tegen mij. Verbaal is er door heel wat mensen uit de klas (de meelopers genoemd) schade aangebracht. Zelfs fysiek geweld werd door een jongen gebruikt maar gelukkig kon ik heel hard rennen. De veroorzaker heeft nooit het lef gehad te melden aan de klas dat zij het niet goed had gedaan. Gelukkig kreeg ik steun van mijn beste vriendin, zij was immers voor niemand bang (daar was ik destijds altijd jaloers op). Zij was dan ook de enige die mij echt probeerde te helpen.

 

De meesters die ik had deden net alsof er niets aan de had was, ik was lucht, stil betekent per definitie onzichtbaar. Ze moesten eens weten hoeveel ik zag in de klas en dat mijn prestaties niet klopten. Ik heb de leerkrachten ook geen van allen gemogen. Totdat er een juf in mijn leven kwam die het probleem wel degelijk serieus nam. Door haar is er een oplossing gekomen maar de schade was toen al ontstaan. Er zijn maar weinig mensen uit de directe omgeving die dit echt hebben gezien of het bestaan er vanaf weten. Ik kon het heel goed voor me houden. Maar ik weet nu wel hoe zo'n proces werkt, niets is wat het lijkt. Docenten handelen vaak in wat ze zien en gaan dit proberen op te lossen. Daarin is helaas niets veranderd. Maar je moet terug in de handelingen en zeker geen aannames maken. Wat is de waarheid, is een persoon die zich keurig gedraagt wel daadwerkelijk zo keurig? In mijn leven heb ik meerdere kinderen geholpen die gepest werden, dit doe ik al twintig jaar. Tijdens mijn lesgeef periode kon ik ook altijd heel boos worden als er iemand gepest werd. Dit was een logisch gevolg omdat ik het letterlijk voelde. Boos had ik niet mogen worden, ik had het probleem moeten oplossen door naar de kern te gaan en mijn eigen gevoel opzij te schuiven. Dat heb ik inmiddels meer dan mogen leren. Op dit moment heb ik twee volwassenen die ik help rondom het thema pesten. Ik vind het twee dappere mensen omdat het aardig wat lading heeft!

 

Schade die je lang bij je draagt

Het brengt zeker schade aan, je vertrouwt maar weinig mensen. Wie heeft echt het beste met je voor? Of zou iemand acteren en dus geen puur gedrag vertonen? Groepsprocessen vond ik altijd lastig want wie vond mij werkelijk leuk? Het kon immers allemaal geacteerd zijn. Er zijn maar weinig mensen echt zichzelf binnen een groep. Daar prik ik heel gemakkelijk doorheen en soms vind ik het ook komisch om te zien hoe mensen veranderen terwijl ze het zelf helemaal niet doorhebben. 

 

De pesters hebben nooit beseft wat ze hebben veroorzaakt en hoeveel impact dit had. Nu help ik mensen in mijn praktijk met deze "verbinding". Het litteken op je ziel zit er wel. Ik weet precies hoe het voelt en wil graag helpen om deze mensen sterker te maken.

Daarnaast heb je er ook zelf wat in te doen. Als ik brutaler was geweest, had ik kunnen terugvechten, weliswaar in woorden want fysiek ben ik daar altijd op tegen geweest. Gelukkig heb ik dat tikkeltje brutaal worden later zeker geleerd binnen mijn bedrijf. En dat heeft gezorgd voor heel wat meer power. Het maakt me nu niets meer uit wat iemand van me denkt, ze nemen me maar zoals ik ben. En anders maar niet, zo hoef ik nooit meer sociaal wenselijk gedrag te laten zien, heerlijk vind ik dat. Meningen zijn er toch altijd. Maar dat maakt me niets meer uit. De wens is enkel dat ik mensen bewust maak van dit gedrag want niets is wat het lijkt. 

 

Oorzaken

Situatiegebonden factoren evenals persoonlijkheidsfactoren van zowel het slachtoffer als de dader zijn verantwoordelijk voor het optreden van mobbing. Daarom moeten beide personen geholpen worden en dat komt maar zelden voor. Niemand is geboren om een zooi van de wereld te maken. De pester heeft vaak een verleden waardoor dit gedrag veroorzaakt wordt. Dan kun je het pestgedrag wel gaan aanpakken maar dat lost heel vaak niets op. Je moet veel dieper kijken. De pester zit zelf vaak met een eigen probleem. Dit geldt ook voor het slachtoffer. Daarnaast zal de pester altijd meelopers om zich heen creeëren om sterker te staan. Dit heet het meeloperseffect. Een groep wint het altijd van een individu, ook dat heeft onze natuur bepaalt. Hoe groter de groep hoe meer schade er kan ontstaan. Dat lukt eigenlijk altijd. 

 

Advies

Ik zou degene die er ooit mee te maken heeft gehad eens willen vragen om te kijken of je er indirect nog last van hebt. Je weet zelf vaak niet dat er nog heel veel lading op kan zitten. Daarnaast wil ik iedereen vragen om juist de verbindingen met elkaar aan te gaan. Voel jezelf NOOIT meer dan een ander. Verplaats je in een ander, ook op een ander niveau. Dan kun je zelf ervaren dat het allemaal makkelijker wordt. Als niemand een leider aanspreekt op gedrag dan zal er ook nooit wat veranderen. Doe dit altijd in de ik-vorm. Voorbeeld: Ik voel me hierbij niet prettig omdat.....  Als de leider daar niet tegen kan of er niets mee doet dan weet je direct dat de leider zelf nog heel wat te leren heeft. Het heeft altijd een oorzaak waarom mensen dit nare gedrag vertonen. En als je dat ziet dan reageer je vaak al heel anders.  

  

Blog 30, Laura Potters, SeeZen

 

Foto gemaakt door Pixabay van Pexels